Η σημασία του ύπνου στην ζωή μας.

Έχουμαι πολύ συχνά αναφέρει τους δύο σημαντότερους κύκλους στην ζωή του ανθρώπου.
Ο πρώτος Βασικός Κύκλος Ζωής, είναι η Τροφή, η Χώνεψη, και η Αφόδευση.
Ο δεύτερος Βασικός Κύκλος Ζωής έχει σχέση με την ενέργεια μας και τη διαχείρισή της.
Ό Ύπνος (γεμίζει την μπαταρία).  Κίνηση (χρησιμοποιεί την συσσωρευμένη ενέργεια)
Εάν απαναφέρουμε και τους δύο αυτούς κύκλους στον φυσιολογικό τους ρυθμό μπορούμε να θεραπεύσουμε το 80% όλων των ασθενειών.
Τι γίνεται όμως όταν ο δεύτερος Βασικός Κύκλος Ζωής δυσλειτουργεί?

Η σημασία του ύπνου στην ζωή μας

Μπορεί να είναι δελεαστικό να ανταλλάξετε τον ύπνο με λίγες πολύτιμες ώρες εγρήγορσης, αλλά είναι σημαντικό να λάβετε υπόψη σας το κρυφό κόστος. Ο ύπνος είναι επίσης πολύτιμος.
Πολυάριθμες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι ο ανεπαρκής ύπνος αυξάνει τον κίνδυνο ενός ατόμου να αναπτύξει σοβαρές ιατρικές παθήσεις, όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης και οι καρδιαγγειακές παθήσεις.
Η έλλειψη επαρκούς ύπνου με την πάροδο του χρόνου έχει συσχετιστεί με μείωση της διάρκειας ζωής.

Το κρυφό κόστος του ανεπαρκούς ύπνου

Ο ύπνος είναι συχνά ένα από τα πρώτα πράγματα που χάνονται όταν οι άνθρωποι νιώθουν ότι ο χρόνος τους πιέζει. Πολλοί θεωρούν τον ύπνο πολυτέλεια και πιστεύουν ότι τα οφέλη από τον περιορισμό των ωρών που περνούν στον ύπνο τους υπερτερούν του κόστους. Οι άνθρωποι συχνά παραβλέπουν τις πιθανές μακροπρόθεσμες συνέπειες του ανεπαρκούς ύπνου για την υγεία και τον αντίκτυπο που τα προβλήματα υγείας μπορούν τελικά να έχουν στο χρόνο και την παραγωγικότητα του ατόμου.

Πολλά από τα κόστη του κακού ύπνου περνούν απαρατήρητα. Οι ιατρικές παθήσεις, όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης και οι καρδιαγγειακές παθήσεις, αναπτύσσονται σε μεγάλες χρονικές περιόδους και οφείλονται σε διάφορους παράγοντες, όπως η γενετική, η κακή διατροφή και η έλλειψη άσκησης. Ο ανεπαρκής ύπνος έχει επίσης συνδεθεί με αυτά και άλλα προβλήματα υγείας και θεωρείται σημαντικός παράγοντας κινδύνου. Αν και οι επιστήμονες μόλις άρχισαν να εντοπίζουν τις συνδέσεις μεταξύ ανεπαρκούς ύπνου και ασθενειών, οι περισσότεροι ειδικοί έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο επαρκής και ποιοτικός ύπνος μπορεί να είναι εξίσου σημαντικός για την υγεία και την ευεξία με τη διατροφή και την άσκηση.

Έλλειψη ύπνου – αξιολόγηση κινδύνου

Ο προσδιορισμός των κινδύνων που ενέχει ο ανεπαρκής ύπνος είναι περίπλοκος. Οι ιατρικές παθήσεις αναπτύσσονται αργά και συνδέονται με πολλαπλούς παράγοντες κινδύνου. Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι ο ύπνος σε τακτική βάση, λιγότερο από περίπου οκτώ ώρες τη νύχτα, φαίνεται να αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων ιατρικών παθήσεων. Τα αποτελέσματα της μελέτης που ακολουθεί δείχνουν ότι η μείωση του ύπνου κατά μόλις δύο ή τρεις ώρες τη νύχτα μπορεί να έχει δραματικές συνέπειες για την υγεία.

Παχυσαρκία-Αρκετές μελέτες έχουν συνδέσει τον ανεπαρκή ύπνο με την αύξηση του σωματικού βάρους. Για παράδειγμα, μια μελέτη διαπίστωσε ότι τα άτομα που κοιμόντουσαν τακτικά λιγότερες από έξι ώρες τη νύχτα είχαν πολύ περισσότερες πιθανότητες να έχουν υπερβολικό σωματικό βάρος, ενώ τα άτομα που κοιμόντουσαν κατά μέσο όρο οκτώ ώρες τη νύχτα είχαν το χαμηλότερο σχετικό σωματικό λίπος από την ομάδα μελέτης.[1] Μια άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι τα μωρά που κοιμούνται “λίγο” έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν παχυσαρκία αργότερα στην παιδική ηλικία σε σχέση με εκείνα που κοιμούνται τη συνιστώμενη ποσότητα [2].
Διαβήτης-Μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα που ανέφεραν ότι κοιμούνται λιγότερες από πέντε ώρες τη νύχτα είχαν πολύ αυξημένο κίνδυνο να έχουν ή να αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2. [3,4] Ευτυχώς, μελέτες έχουν επίσης διαπιστώσει ότι η βελτίωση του ύπνου μπορεί να επηρεάσει θετικά τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα και να μειώσει τις επιπτώσεις του διαβήτη τύπου 2 [5].
Καρδιαγγειακά νοσήματα και υπέρταση-μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι ακόμη και ο μέτρια μειωμένος ύπνος (έξι έως επτά ώρες τη νύχτα) σχετίζεται με σημαντικά αυξημένο κίνδυνο ασβεστοποίησης των στεφανιαίων αρτηριών, έναν προγνωστικό παράγοντα μελλοντικού εμφράγματος του μυοκαρδίου (καρδιακή προσβολή) και θανάτου λόγω καρδιακής νόσου. [6] Υπάρχουν επίσης αυξανόμενες ενδείξεις για τη σύνδεση μεταξύ της απώλειας ύπνου που προκαλείται από την αποφρακτική άπνοια ύπνου και του αυξημένου κινδύνου καρδιαγγειακών νοσημάτων, συμπεριλαμβανομένης της υπέρτασης, του εγκεφαλικού επεισοδίου, της στεφανιαίας νόσου και των ακανόνιστων καρδιακών παλμών.[7]
Ανοσοποιητική λειτουργία-Οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ του ύπνου και του ανοσοποιητικού συστήματος έχουν τεκμηριωθεί επαρκώς. Η στέρηση ύπνου αυξάνει τα επίπεδα πολλών φλεγμονωδών μεσολαβητών και οι λοιμώξεις με τη σειρά τους επηρεάζουν την ποσότητα και τα μοτίβα του ύπνου. [8] Ενώ οι επιστήμονες μόλις αρχίζουν να κατανοούν αυτές τις αλληλεπιδράσεις, οι πρώτες εργασίες υποδηλώνουν ότι η στέρηση ύπνου μπορεί να μειώσει την ικανότητα αντίστασης στις λοιμώξεις (βλ. Το κοινό κρυολόγημα, παρακάτω).
Κοινό κρυολόγημα – Σε μια πρόσφατη μελέτη, οι άνθρωποι που κοιμόντουσαν κατά μέσο όρο λιγότερο από επτά ώρες τη νύχτα είχαν περίπου τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν συμπτώματα κρυολογήματος από τους εθελοντές της μελέτης που κοιμόντουσαν οκτώ ή περισσότερες ώρες, όταν εκτέθηκαν στον ρινοϊό που προκαλεί το κρυολόγημα. Επιπλέον, τα άτομα που είχαν καλύτερη ποιότητα ύπνου είχαν τις λιγότερες πιθανότητες να προσβληθούν από κρυολόγημα. [9]
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι αυτές οι πιθανές δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία μπορούν να αθροίστουν σε αυξημένες δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης και μειωμένη παραγωγικότητα. Το πιο σημαντικό είναι ότι ο ανεπαρκής ύπνος μπορεί τελικά να επηρεάσει το προσδόκιμο ζωής και την καθημερινή ευημερία. Μια ανάλυση δεδομένων από τρεις ξεχωριστές μελέτες δείχνει ότι ο ύπνος πέντε ή λιγότερων ωρών τη νύχτα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο θνησιμότητας έως και κατά 15 τοις εκατό.[10]

Τι μπορεί να συνοδεύται με την αυπνοία.

Μία νέα έρευνα μας εξηγεί …
Αν όταν ξυπνάτε το πρωί αισθάνεστε κουρασμένοι, τότε το αίσθημα κόπωσης μπορεί να είναι ισχυρός προγνωστικός δείκτης εκδήλωσης διάχυτου πόνου, υποστηρίζουν βρετανοί ερευνητές σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Arthritis and Rheumatology.

Ο διάχυτος πόνος είναι το κύριο χαρακτηριστικό σύμπτωμα της ινομυαλγίας, μιας πάθησης που επηρεάζει το 15% των γυναικών και το 10% των ανδρών άνω των 50 ετών. Ωστόσο, οι παράγοντες που επηρεάζουν την εκδήλωση του διάχυτου πόνου με την πάροδο της υγείας δεν είναι πλήρως κατανοητοί.

Οι ερευνητές της Μονάδας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας για την Έρευνα της Αρθρίτιδας στο Πανεπιστήμιο Κηλ, με επικεφαλής τον Dr. Ρος Γουίλκι, ανέλυσαν στοιχεία που αφορούσαν 4.326 ενήλικες από το βόρειο Σταφορντσάιρ της Αγγλίας.

Οι συμμετέχοντες ήταν άνω των 50 ετών και δεν υπέφεραν από πόνους στην αρχή της μελέτης, αν και 2.764 είχαν κάποιον τοπικά εντοπισμένο πόνο.

Οι ερευνητές τους ρώτησαν για τυχόν πόνους που βίωναν, σωματικά και συναισθηματικά, καθώς και για τον τρόπο ζωής τους, στην αρχή της μελέτης. Το ίδιο επαναλήφθηκε και τρία χρόνια αργότερα.

Από την επεξεργασία των δεδομένων προέκυψε ότι, κατά την επαναξιολόγηση το 19% υπέφερε από διάχυτο πόνο, με τις γυναίκες να είναι πιθανότερο να υποφέρουν έναντι των ανδρών.

Όταν οι επιστήμονες συνεκτίμησαν παράγοντες που μπορεί να σχετίζονται με τον διάχυτο πόνο το διάστημα μεταξύ των δύο εξετάσεων, παρατήρησαν ότι όσοι είχαν αναφέρει κάποιας μορφής πόνο στην αρχή της έρευνας, καθώς και άγχος, η σωματική και γνωστική τους υγεία, καθώς και η οστεοαρθρίτιδα, αποτελούσε ισχυρό προγνωστικό δείκτη.

Αλλά, ο κακής ποιότητας ύπνος ήταν ο ισχυρότερος προγνωστικός δείκτης, διπλασιάζοντας τον κίνδυνο του ατόμου να έχει διάχυτο πόνο, συγκριτικά με τα άτομα που δεν έχουν προβλήματα ύπνου.

«Στους ηλικιωμένους ο διάχυτος πόνος, δηλαδή που επηρεάζει πολλαπλά σημεία του σώματος, είναι συχνός και σχετίζεται με την κινητικότητα και την αναπηρία, καθώς και την κακή συναισθηματική υγεία και την μειωμένη σωματική λειτουργικότητα. Από την μελέτη διαπιστώσαμε ότι ο μυοσκελετικός πόνος είναι συχνός σχεδόν στους μισούς ανθρώπους που ανέφεραν κάποιο άλγος και στο ένα τέταρτο εκείνων με διάχυτο πόνο. Ο μη ποιοτικός ύπνος είναι ο ισχυρότερος προγνωστικός δείκτης για τον απαρχόμενο διάχυτο πόνο. Πρόκειται όμως για έναν τροποποιήσιμο παράγοντα. Επίσης, εκτός από τον ύπνο, η οστεοαρθρίτιδα, η γνωστική εξασθένηση, το άγχος και η σωματική υγεία είναι ανεξάρτητοι προγνωστικοί δείκτες του διάχυτου πόνου, άρα αποτελούν σημαντικούς θεραπευτικούς στόχους», εξηγεί ο Dr. Γουίλκι.

Κοιμάστε καλά, παραμένοντας υγιείς

Αν και ο καλός ύπνος δεν αποτελεί εγγύηση για καλή υγεία, συμβάλλει στη διατήρηση πολλών ζωτικών λειτουργιών. Μία από τις πιο σημαντικές από αυτές τις λειτουργίες μπορεί να είναι να παρέχει στα κύτταρα και τους ιστούς την ευκαιρία να ανακάμψουν από τη φθορά της καθημερινής ζωής. Σημαντικές λειτουργίες αποκατάστασης στο σώμα, όπως η επιδιόρθωση των ιστών, η μυϊκή ανάπτυξη και η σύνθεση πρωτεϊνών, συμβαίνουν σχεδόν αποκλειστικά κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Πολλά άλλα συμπεράσματα σχετικά με το ρόλο που διαδραματίζει ο ύπνος στη διατήρηση της υγείας έχουν προκύψει από τη μελέτη του τι συμβαίνει όταν οι άνθρωποι και άλλα ζώα στερούνται τον ύπνο που χρειάζονται. Για παράδειγμα, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι ο ανεπαρκής ύπνος μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας μεταβάλλοντας τα επίπεδα των ορμονών που εμπλέκονται σε διαδικασίες όπως ο μεταβολισμός, η ρύθμιση της όρεξης και η αντίδραση στο στρες.[11,12,13] Μελέτες όπως αυτές μπορεί μια μέρα να οδηγήσουν σε καλύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο ο ανεπαρκής ύπνος αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών.

Εν τω μεταξύ, οι ειδικοί στον ύπνο λένε ότι υπάρχουν άφθονα στοιχεία που δείχνουν ότι όταν οι άνθρωποι κοιμούνται όσο χρειάζονται, όχι μόνο θα αισθάνονται καλύτερα, αλλά θα αυξήσουν και τις πιθανότητες να ζήσουν πιο υγιή και παραγωγική ζωή.