Δύσκολες παιδικές εμπειρίες, συνδέονται με χρόνιες συνθήκες υγείας.
Δύσκολα παιδικά χρόνια. Μια βίαιη επίθεση. Τροχαίο ατύχημα. Οικονομική πτώχευση. Αποτυχημένος γάμος (έως και διαζύγιο.) Εάν κάτι παρόμοιο ανήκει στο παρελθόν σας ή έστω οποιοδήποτε σοκ το οποίο θυμόσαστε ή όχι, θα μπορούσαν να επηρεάσουν την τρέχουσα υγεία σας, ειδικά αν έχει συμβεί στην παιδική σας ηλικία.
Όλα αυτά είναι παραδείγματα τραυματικών γεγονότων — τα οποία, από νοητική άποψη, είναι περιστατικά που σας έχουν κάνουν να πιστεύσετε ότι κινδυνέψατε να τραυματισθείτε σοβαρά ή να χάσετε τη ζωή σας, λέει η Andrea Roberts, ερευνήτρια στο Harvard T.H. Chan Σχολή Δημόσιας Υγείας.
Δείτε την έρευνα στο τέλος του άρθρου. Εδώ…
Οι δίαιτες γνωρίζουμε πλέον ότι δεν αποδίδουν. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι μόνο το 5% των ανθρώπων που ακολουθούν κάποια δίαιτα καταφέρνουν να χάσουν βάρος. Μήπως ήρθε η ώρα να εξετάσετε το ενδεχόμενο ότι το χάσιμο βάρους δεν είναι μόνο το τι τρώμε??? Τι συμβαίνει και αδυνατούμε να φτάσουμε στους στόχους μας???
Κατανόηση του Τραύματος
Για να δούμε τι είδους παρελθοντικό τραύμα μπορεί να στοιχειώνει την μελλοντική υγεία μας.Τα τραυματικά συμβάντα (σοκ) περιλαμβάνουν οτιδήποτε, από σεξουαλική επίθεση ή κακοποίηση στην παιδική ηλικία έως διάγνωση καρκίνου. Περιλαμβάνουν και πολύ πιο απλές περιπτώσεις όπως να το να χαθεί το παιδί για μερικές ώρες, να εγκλωβιστεί κάπου και να νοιώσει αβοήθητο, κ.α. Η παιδική κακοποίηση είναι ιδιαίτερα πιθανό να επηρεάσει την ενήλικη ζωή επειδή συμβαίνει σε μια εποχή που ο εγκέφαλός είναι ευάλωτος – και συμβαίνει συχνά στα χέρια ανθρώπων που υποτίθεται ότι είναι οι προστάτες σας, λέει η Andrea Roberts. «Με τον όρο κακοποίηση, συχνά εννοούμε πράγματα που είναι πολύ πιο ήπια από αυτά που οι άνθρωποι συνήθως θεωρούν ή εκλαμβάνουν ως κακοποίηση. Μπορεί να περιλαμβάνει το χτύπημα με ένα σκληρό αντικείμενο, όπως ένα μαστίγιο, μια ζώνη ή ένα κουπί», λέει η Andrea Roberts. «Η συμπεριφορά δεν χρειάζεται απαραίτητα να είναι παράνομη για να προκαλέσει μια τραυματική απάντηση».
Η αντίληψη του παιδιού για τα γεγονότα είναι εξίσου σημαντική με αυτό που πραγματικά συνέβη. «Αν και η ζωή ενός παιδιού μπορεί να μην κινδύνευε στην πραγματικότητα, το παιδί μπορεί να το θεωρούσε απειλητικό για τη ζωή του», λέει ο Dr. Kerry Ressler, καθηγητής ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Harvard.
Οι άνθρωποι που βιώνουν τραυματικά γεγονότα μερικές φορές αναπτύσσουν διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD), μια ψυχιατρική πάθηση που επηρεάζει το 5% έως 10% του γενικού πληθυσμού, λέει ο Dr. Kerry Ressler. Είναι πιο συχνό στις γυναίκες, επηρεάζοντας τις διπλάσιες γυναίκες από τους άνδρες. Και επίσης εμφανίζεται πιο συχνά σε άτομα που έχουν ορισμένους παράγοντες κινδύνου, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ζουν σε συνθήκες φτώχειας, στρατιωτών σε ενεργό μάχη, μας λέει. Το PTSD μπορεί να αναπτυχθεί αφού ένα άτομο βιώσει βία ή απειλή βίας, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής βίας. Μπορεί να επηρεάσει ακόμα και άτομα που έχουν στενό συγγενή που βίωσε αυτά τα πράγματα επίσης, λέει ο Dr. Kerry Ressler. Αυτά τα τραυματικά γεγονότα είναι γενικά περιστατικά που θεωρούνται έξω από τα συνηθισμένα και είναι εξαιρετικά στην έντασή τους.
Έκθεση και Κίνδυνος τραύματος (σοκ)
Ο κίνδυνος για προβλήματα ψυχικής και σωματικής υγείας από προηγούμενο τραύμα ή πιο γενικά από οποιοδήποτε σοκ, αυξάνεται με τον αριθμό αυτών των γεγονότων που έχει βιώσει κάποιος. Για παράδειγμα, ο κίνδυνος για προβλήματα είναι πολύ υψηλότερος εάν είχατε τρεις ή περισσότερες αρνητικές εμπειρίες, που ονομάζονται ανεπιθύμητες εμπειρίες παιδικής ηλικίας (ACEs), λέει η Andrea Roberts.
Αυτά περιλαμβάνουν:
- σωματική κακοποίηση
- σεξουαλική κακοποίηση
- συναισθηματική κακοποίηση
- σωματική παραμέληση
- συναισθηματική παραμέληση
- μάρτυρες ενδοοικογενειακής βίας
- κατάχρηση ουσιών στην οικογένεια
- ψυχική ασθένεια μέσα στην οικογένεια
- χωρισμός γονέων ή διαζύγιο
- φυλάκιση μέλους της οικογένειας.
Το τραύμα είναι γεγονός της ζωής, αλλά δεν χρειάζεται να είναι και ισόβια κάθειρξη.
Ένα άλλο είδος Τραύματος
Ενώ τα σοβαρά τραυματικά συμβάντα πιστεύεται ότι έχουν τη μεγαλύτερη επίδραση στη μακροπρόθεσμη υγεία, άλλα στρεσογόνα γεγονότα που δεν πληρούν απαραίτητα τον “ψυχολογικό ορισμό του τραύματος” μπορούν να προκαλέσουν επίσης προβλήματα. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει έναν ξαφνικό θάνατο στην οικογένεια, ένα αγχωτικό διαζύγιο ή τη φροντίδα κάποιου με χρόνια ή εξουθενωτική ασθένεια, λέει η Andrea Roberts. Αυτά τα πιο ήπια συμβάντα μπορεί να οδηγήσουν σε διαταραχή ψυχικής υγείας, όπως άγχος ή κατάθλιψη. «Το σοκ ωθεί την ικανότητά μας να αντεπεξέλθουμε, οπότε αν υπάρχει προδιάθεση για άγχος, για παράδειγμα, μπορεί να ωθήσει στα άκρα», λέει η Andrea Roberts.
Επιπλέον, περιστατικά όπως αυτά μπορούν επίσης να προκαλέσουν συμπτώματα που μοιάζουν με “PTSD” σε ορισμένα άτομα. «Όταν οι άνθρωποι περνούν από τραυματικό σοκ ή περίπλοκο πένθος, μπορεί να εμφανίσουν παρόμοια συμπτώματα με εκείνα που μπορεί να βιώσουν με τραύμα, όπως “ενοχλητικές σκέψεις”», λέει η Andrea Roberts.
Θέματα Υγείας που μπορεί να προκληθούν από Τραύμα.
Το μεγαλύτερο μέρος της έρευνας που σχετίζεται με τον κίνδυνο τραύματος και χρόνιων ασθενειών έχει επικεντρωθεί στο παιδικό τραύμα, λέει η Andrea Roberts. Το τραύμα της πρώιμης παιδικής ηλικίας είναι παράγοντας κινδύνου για σχεδόν τα πάντα, από την κατάθλιψη των ενηλίκων έως το PTSD και τις περισσότερες ψυχιατρικές διαταραχές, καθώς και μια σειρά από ιατρικά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένων καρδιαγγειακών προβλημάτων όπως καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό, καρκίνο και παχυσαρκία.
Αυτές οι επιπτώσεις πιθανότατα αντανακλούν δύο παράγοντες:
Αλλαγές συμπεριφοράς που προκύπτουν από τραύμα. Οι άνθρωποι που υποφέρουν από τραυματικές αναμνήσεις μπορεί να προσπαθήσουν να ξεφύγουν συμμετέχοντας σε επικίνδυνες συμπεριφορές όπως το ποτό, το κάπνισμα, η χρήση ναρκωτικών ή ακόμα και η υπερκατανάλωση τροφής για άνεση. «Όλα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως μηχανισμός αντιμετώπισης, ένας τρόπος αντιμετώπισης της συναισθηματικής αρρυθμίας που συμβαίνει όταν κάποιος έχει υποστεί τραύμα», λέει η Andrea Roberts. Αυτές οι συνήθειες, με τη σειρά τους, οδηγούν σε προβλήματα υγείας.
Φυσικές επιπτώσεις που σχετίζονται με τραύμα. Το πρόβλημα ξεπερνά τις ανθυγιεινές συνήθειες. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι υπάρχει στην πραγματικότητα μια άμεση βιολογική αντίδραση που συμβαίνει όταν το σώμα σας υφίσταται ακραίο στρες. Όταν αντιμετωπίζετε κάτι που σας προκαλεί άγχος, η απόκρισή σας στο στρες ενεργοποιείται. Το σώμα σας παράγει περισσότερη αδρεναλίνη, η καρδιά σας χτυπά και το σώμα σας προετοιμάζεται για να αντιδράσει, λέει η Andrea Roberts. Κάποιος που έχει βιώσει τραύμα (σοκ) μπορεί να έχει ισχυρότερες εκρήξεις αδρεναλίνης και να τις βιώνει πιο συχνά από κάποιον που δεν είχε το ίδιο ιστορικό. Αυτό προκαλεί φθορά στο αμάξωμα — ακριβώς όπως θα συνέβαινε σε ένα αυτοκίνητο όπου ο κινητήρας ανέβαζε συνεχώς στροφές και έτρεχε, λέει. Οι αντιδράσεις στο στρες έχουν επίσης αποδειχθεί σε άτομα που έχουν βιώσει διακρίσεις (φυλετικές κ.α.) σε όλη τους τη ζωή. «Γερνάει το σύστημα πιο γρήγορα», λέει η Andrea Roberts.
Το χρόνιο στρες μπορεί να αυξήσει τη φλεγμονή στο σώμα και η φλεγμονή έχει συσχετιστεί με ένα ευρύ φάσμα ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων και των αυτοάνοσων ασθενειών, λέει η Andrea Roberts. Το πρώιμο τραύμα διαταράσσει το φλεγμονώδες σύστημα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μακροπρόθεσμες εκτροπές σε αυτό το σύστημα και χρόνια προβλήματα υγείας που προκαλούνται από συνεχή φλεγμονή. Συνήθως, όσο περισσότερο τραύμα έχετε βιώσει, τόσο χειρότερη είναι η υγεία σας.
Εμπόδια στην Λήψη Βοήθειας.
Τα άτομα που έχουν βιώσει τραύμα μπορεί επίσης να δυσκολεύονται να λάβουν βοήθεια. «Ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα τραύματος είναι η αποφυγή», λέει ο Δρ Ressler. “Είναι λογικό. Εάν βιώσετε κάτι τραυματικό, θέλετε να αποφύγετε να το σκεφτείτε και να πάτε σε μέρη που σας το θυμίζουν». Δυστυχώς, τα περιβάλλοντα υγείας – με τους γιατρούς, τους θεραπευτές και τους συμβούλους τους – αποτελούν έναυσμα για πολλούς ανθρώπους, επειδή όταν κάποιος βιώνει ένα τραυματικό γεγονός, συχνά καταλήγει στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης.
Επιπλέον, εάν έχετε βιώσει τραύμα, μπορεί να πιστεύετε ότι οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης θα θέλουν να μιλήσετε για αυτό και να ανακαλύψουν συναισθήματα από το παρελθόν. Για αυτούς τους λόγους, τα άτομα που έχουν υποστεί τραύμα μπορεί να αποφύγουν την ιατρική περίθαλψη.
Μερικοί άνθρωποι μπορεί να αρνούνται τον ρόλο που παίζει το παρελθόν στη ζωή τους. «Θα έλεγα ότι πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν πώς τους επηρεάζει το τραύμα», λέει η Andrea Roberts. Ένα από τα χαρακτηριστικά του τραύματος είναι το γεγονός ότι οι άνθρωποι χρησιμοποιούν συχνά αμυντικούς μηχανισμούς για να προστατευτούν από το άγχος. Η άρνηση είναι ένα από αυτά, όπως και η προσπάθεια εξομάλυνσης των προηγούμενων προβλημάτων. «Οι άνθρωποι μπορεί να πουν πράγματα όπως «ωχ, όλοι όσοι ξέρω χτυπήθηκαν ως παιδί», λέει η Andrea Roberts.
Αναζητήστε πόρους
Εάν υποψιάζεστε ότι ένα παρελθοντικό τραύμα επηρεάζει τη ζωή σας, υπάρχει βοήθεια. Αυτό είναι ένα θεραπεύσιμο πρόβλημα. «Δεν χρειάζεται να είστε κολλημένοι», λέει ο Dr. Ressler. «Υπάρχει μια πολύ καλή πιθανότητα να το ξεπεράσεις αυτό».
Η λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση του προβλήματος μπορεί επίσης να βοηθήσει άλλους στη ζωή σας. Πολύ συχνά, οι άνθρωποι που έχουν βιώσει τραύμα μεταδίδουν προβλήματα σε άλλους στην οικογένειά τους μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται παρατηρητική μάθηση, λέει. Έτσι, το να βοηθάς τον εαυτό σου μπορεί να βοηθήσει τους γύρω σου. Εξετάστε αυτά τα βήματα.
Συνεργαστείτε με έναν θεραπευτή. Ένας εκπαιδευμένος θεραπευτής μπορεί να σας βοηθήσει να επαναπροσδιορίσετε αυτό που σας συνέβη και να σας βοηθήσει να το ξεπεράσετε. Η θεραπεία μπορεί επίσης να περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση τυχόν διαταραχών ψυχικής υγείας που αντιμετωπίζετε.
Να προσέχεις τον εαυτό σου. Υπάρχουν πολλά μέτρα για τον τρόπο ζωής που μπορούν να σας βοηθήσουν να μειώσετε το στρες και το άγχος. Αυτά περιλαμβάνουν τη Yoga, το Qi Gong, αναπνοές και τον διαλογισμό. Η τακτική άσκηση μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να διαχειριστείτε το άγχος και άλλα συμπτώματα.
Προσεγγίστε τους άλλους. Έρευνες έχουν δείξει ότι η διατήρηση ισχυρών κοινωνικών δεσμών με φίλους και μέλη της οικογένειας είναι ζωτικής σημασίας για την καλή ψυχική υγεία.
«Δυστυχώς, όλα αυτά τα πράγματα είναι δύσκολο να γίνουν σε καταστάσεις κατάθλιψης», λέει η Andrea Roberts.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πολλοί άνθρωποι μπορεί να χρειαστεί να ξεκινήσουν τη θεραπεία και στη συνέχεια να προσθέσουν άλλες στρατηγικές αργότερα.